Droga żelazna warszawsko-wiedeńska.

Droga żelazna warszawsko-wiedeńska była pierwszą linią kolejową w Królestwie Polskim i jedną z najdłuższych w ówczesnej Europie – liczyła 307 km długości. Wybudowana z inicjatywy Henryka Łubieńskiego i Piotra Steinkellera, łączyła Warszawę przez Skierniewice, Piotrków i Częstochowę z koleją krakowsko-górnośląską, a przez nią z Krakowem, Wiedniem i Wrocławiem. Początkowo planowano zastosować trakcję konną, jednak zdecydowano się na nowatorskie rozwiązanie – trakcję parową.

Po upadku Towarzystwa Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, powołanego w 1838 r. w celu

Podróż I klasą.

realizacji przedsięwzięcia, inwestycję w 1844 r. przejął rząd. 14 czerwca 1845 r. został otwarty pierwszy odcinek kolei – od Warszawy do Grodziska. Kilka miesięcy później można już było korzystać w Warszawie z dworca projektu Henryka Marconiego, który znajdował się u zbiegu Alej Jerozolimskich i Marszałkowskiej (w

Podróż IV klasą

tym miejscu znajduje się obecnie stacja metra Centrum).

W Warszawie znajdowały się również Zakłady Główne, zatrudniające 980 pracowników i będące wówczas największym zakładem fabrycznym w Warszawie. Także w Warszawie otwarta

Podróż III klasą

została Szkoła Techniczna Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.

Ponieważ koszty utrzymania kolei były wysokie, w 1857 r. władze carskie wydzierżawiły linię Towarzystwu Akcyjnemu Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej (kapitał pruski). Kierowali spółką najpierw Herman Epstein, a potem Leopold Kronenberg. Ta dzierżawa to najlepszy czas rozwoju kolei: wybudowany został drugi tor do Skierniewic, liczne bocznice, przejęto kolej warszawsko-bydgoską, a w 1903 r. uruchomiona została linia  Łowicz-Łódź-Kalisz.

Pierwszy rozkład jazdy

Od 1912 r. kolej znowu znajdowała się pod zarządem państwowym. W tym czasie stała się nie tylko głównym środkiem komunikacji w Królestwie Polskim po lewej stronie Wisły, ale też łącznikiem pomiędzy centralnymi guberniami i południowymi okręgami przemysłowymi, przyczyniając się do rozwoju przemysłu na terenie Królestwa. W 1913 r. przewieziono 13,3 mln pasażerów, kolej dysponowała 469 lokomotywami, 576 wagonami osobowymi i 15 778 wagonami towarowymi . Kolej warszawsko-wiedeńska była najbardziej dochodową z linii kolejowych w Imperium Rosyjskim.

*Magda*
Na podstawie materiałów Muzeum Kolejnictwa.

W oczekiwaniu na pociąg. Peron dworca warszawskiego wkrótce po otwarciu drogi żelaznej.

Transport lokomotywy dla kolei przez pl. Dzieciątka Jezus. Do Warszawy lokomotywa dotarła drogą wodną.