poniedziałek, 29 grudnia 2014

Jeszcze dwie damy i ruszamy....



Po 17 stycznia 1945 roku niemal natychmiast do zrujnowanego miasta zaczęli powracać jego mieszkańcy. Błyskawicznie również rozpoczęto spontaniczną odbudowę.

Uruchomienie komunikacji stało się priorytetowym celem w zrujnowanej stolicy.

Po mieście, niemałym przecież, trzeba było przemieszczać się na dłuższe dystanse ale i tu znalazła zastosowanie pomysłowość i przedsiębiorczość.

poniedziałek, 22 grudnia 2014

Bracka 25 – Dom Towarowy Braci Jabłkowskich



 
Do stworzenia dzisiejszego wpisu skłonił mnie dialog ze znajomym, nota bene, Warszawiakiem od urodzenia, któremu podczas "przemarszu" przez Śródmieście, przy okazji wskazywałem różne interesujące obiekty.

Na pytanie, czy wie coś o Domu Braci Jabłkowskich, odrzekł:

- Oczywiście ! To taki duży sklep działający przed wojną, który przetrwał do dzisiaj.

Rzeczywiście – duży.
-----

czwartek, 18 grudnia 2014

Puławska 97 - Instytut Moralnej Poprawy Dzieci

Instytut Moralnie Zaniedbanych Dzieci był pierwszą placówką wychowawczą w Warszawie. Założony przez Fryderyka hrabiego Skarbka, przy wsparciu finansowym osób prywatnych oraz administracji państwowej, rozpoczął działalność 1 października 1830 roku.

W związku z wydarzeniami związanymi z Powstaniem Listopadowym już w marcu 1831 roku, z powodu braku funduszy, instytucja faktycznie przestała działać.

Mimo wszystko inicjatywa nie upadła i w roku 1834 nastąpiła reaktywacja działalności. I tym razem wsparcia udzieliła administracja oraz osoby prywatne.

środa, 17 grudnia 2014

Nieudane polowanie "Zośki".



Gdyby to „polowanie” udało się myśliwym, byłaby to najbardziej spektakularna akcja polskiego podziemia.

Na początku roku 1944 wywiad Armii Krajowej zdobył informację o odbywających się w okolicach Mińska Mazowieckiego polowaniach, w których uczestniczą najważniejsi przedstawiciele władz niemieckich w dystrykcie warszawskim z gubernatorem Fischerem na czele.

Ponieważ droga powrotna do Warszawy wiodła poprzez lasy, zorganizowanie pułapki było logiczna konsekwencją pozyskanej informacji. Tym bardziej, że sprawnie przeprowadzona akcja znacznie skróciłaby listę osób, wyrokiem sądu Polskiego Państwa Podziemnego, przeznaczonych do likwidacji.

wtorek, 16 grudnia 2014

Sułkowicka 3 - "Czerwona Willa" / Willa Friedbergów



Willa powstała w drugiej połowie lat dwudziestych ubiegłego wieku dla rodziny Friedbergów. Mieszkał w niej Michał Friedberg, dyrektor szpitali w getcie, działacz społeczny, przyjaźnił się z Januszem Korczakiem, finansowo wspierając jego działalność.

Jego pamięć uczczono w roku 2003, wmurowując tablicę, która... błyskawicznie zniknęła. Prawdopodobnie padła łupem lokalnych "biznesmenów" zajmujących się odzyskiwaniem surowców wtórnych.

poniedziałek, 15 grudnia 2014

Na wycieczkę 1963

Wielkie miasto dla opornych (Tak naprawdę film przeznaczony był dla dzieci)

Dziewięciominutowy film z roku 1963 będący swoistą "instrukcją obsługi" wielkiego miasta przeznaczoną dla dzieci.

Film prezentujemy dlatego, że zupełnie przypadkowo, do przedstawienia wielkiego miasta wybrano Warszawę.


"Śledzie, mój panie, należą do rodziny zakąsek"



Pora wspomnieć o pewnym bywalcu warszawskich kawiarni, warszawskim Sokratesie i Diogenesie w jednym, reinkarnacji Zagłoby i pierwowzorze Pana Kleksa z książek Brzechwy a za razem jednej z barwniejszych postaci bohemy 20-lecia międzywojennego. Mowa rzecz jasna o Franciszku Józefie Marianie Fiszerze, zwanym przez przyjaciół Francem.

Był postacią tak nieodłącznie związaną z warszawskimi cukierniami i knajpami jak Kolumna Zygmunta z Placem Zamkowym. Codziennie o w miarę stałej porze porannej (czytaj: wczesnym popołudniem) jego olbrzymia postać anonsowana przez równie imponującą brodę pojawiała się w drzwiach Małej Ziemiańskiej i już wiadomo było, że będzie się działo. Franc chętnie wdawał się w kawiarniane dysputy, swym ponadprzeciętnym intelektem miażdżąc niebacznie rzucających mu rękawice. 

niedziela, 7 grudnia 2014

Smolna 6 – Barak chirurgiczny imienia cesarza Aleksandra II



W roku 1885 „Kłosy” przedstawiły obraz nowowybudowanego w Warszawie baraku chirurgicznego imienia cesarza (cara) Aleksandra II.

Obecnie zbliża się rok 2015, a barak stoi, tam gdzie został zbudowany sto dwadzieścia dziewięć lat temu, zaprzeczając współczesnemu rozumienia słowa „barak” jako obiektu wzniesionego prowizorycznie i tymczasowo.

Od tego niewielkiego budynku rozpoczęła się historia szpitala Rosyjskiego Czerwonego Krzyża, który powstał w tym miejscu – główny budynek wzniesiono w roku 1897.

sobota, 6 grudnia 2014

Łucka 8 - Najstarsza wolska kamienica...



Zdaje się, że są to ostatnie chwile, by zobaczyć najstarszą wolską kamienicę. Według ustaleń varsavianisty, Jarosława Zielińskiego, najstarszy, że najstarsza, zachowana kamienica czynszowa w obrębie Woli znajduje się pod adresem Łucka 8.

Kamienica została wniesiona w latach 1877-78 dla Abrama Włodawera. Później kilkakrotnie zmieniała właścicieli.  Przetrwała Powstanie Warszawskie. Po wojnie  mieszkania w kamienicy przeznaczono na lokale komunalne.

W roku 1992 została wpisana do rejestru zabytków, jednak władze dzielnicy nie interesowały się budynkiem, gdyż liczono się z możliwością zwrotu spadkobiercom przedwojennych właścicieli.

wtorek, 2 grudnia 2014

Konopnickiej 6 - Ciocia Imcia



(...)Otóż mieszkam w dawnym gmachu Polskiej YMCA, przy ulicy Konopnickiej, tuż obok Placu Trzech Krzyży. Zaraz po wojnie (...) gmach ten był towarzyskim i rozrywkowo-kulturalnym Warszawy, zasobny w wygodne pomieszczenia sportowe, krytą pływalnię, sale odczytowe i teatralną, sprężyście i atrakcyjnie administrowany przez znakomitą, bogatą instytucję stanowił istne błogosławieństwo dla młodzieży i w ogóle warszawiaków, którzy gnieżdżąc się w urągających najczęściej wymogom ludzkich mieszkaniach garnęli się do czystej, ciepłej, ożywionej YMCA.(...)

Leopold Tyrmand, DZIENNIK 1954
====